Sóng Ngầm M&A Tại Các Công Ty Chứng Khoán Nhỏ: Đổi Chủ, Thay Máu Lãnh Đạo và Tham Vọng Mới

Thị trường chứng khoán Việt Nam đang chứng kiến những chuyển động mạnh mẽ trong hoạt động mua bán – sáp nhập (M&A) tại các công ty chứng khoán quy mô nhỏ. Làn sóng này không chỉ làm thay đổi cơ cấu sở hữu mà còn kéo theo những cuộc “thay máu” nhân sự cấp cao và những kế hoạch tham vọng nhằm vẽ lại vị thế trên thị trường.

Haseco (HAC): Cuộc “Sang Tay” Quyền Lực Chóng Vánh

Công ty cổ phần (CTCP) Chứng khoán Hải Phòng (Haseco – mã HAC) là một ví dụ điển hình cho sự biến động liên tục trong cơ cấu sở hữu. Giai đoạn cuối tháng 9 và đầu tháng 10/2024, sau khi nhóm liên quan đến Tập đoàn Hapaco thoái vốn, các giao dịch thoả thuận khối lượng lớn đã đưa một số cá nhân trở thành cổ đông chủ chốt của Haseco.

Tuy nhiên, sự ổn định không kéo dài. Trong phiên giao dịch ngày 6/6 vừa qua, một cuộc “sang tay” quyền lực mới đã diễn ra. Gần 23,5 triệu cổ phiếu HAC, tương đương 80% lượng cổ phiếu đang lưu hành, đã được chuyển nhượng chỉ trong một phiên. Ba cổ đông lớn mua vào cuối năm ngoái là ông Trần Anh Đức, ông Đào Sơn Tùng và ông Vũ Hoàng Việt đều đã bán toàn bộ hoặc gần hết số cổ phiếu nắm giữ.

Song song với biến động cổ đông, bộ máy lãnh đạo của Haseco cũng được thay đổi toàn diện:

• Hội đồng Quản trị (HĐQT): Ngay trước thềm ĐHĐCĐ thường niên 2025, toàn bộ 5 thành viên HĐQT, bao gồm cả Chủ tịch HĐQT Ninh Lê Sơn Hải (mới nhậm chức tháng 9/2024), đã nộp đơn từ nhiệm. Đại hội đã bầu ra HĐQT mới chỉ với 3 thành viên, trong đó ông Đào Lê Huy trở thành Chủ tịch HĐQT mới.
• Ban điều hành: Cùng ngày 26/6, bà Nguyễn Thị Nguyệt, Tổng giám đốc, cũng xin từ nhiệm. Đáng chú ý, ông Ninh Lê Sơn Hải, cựu Chủ tịch HĐQT, lại được bổ nhiệm vào vị trí quyền Tổng giám đốc.

Sau khi đổi chủ, Haseco đang lên kế hoạch tăng vốn “khủng” thông qua việc phát hành 100 triệu cổ phiếu riêng lẻ, gấp 3,4 lần số cổ phiếu đang lưu hành, nhằm bổ sung vốn cho hoạt động ký quỹ và tự doanh. Danh tính của nhóm chủ mới vẫn còn là một ẩn số.

UPSC và GLS: Mối Liên Hệ Thú Vị Giữa Các “Ông Chủ”

Một công ty chứng khoán nhỏ khác là CTCP Chứng khoán UP (UPSC) cũng đang trong giai đoạn tái cấu trúc sở hữu và lãnh đạo. Ngày 28/6/2025, đại hội bất thường đã thông qua việc bổ nhiệm ông Chu Tuấn An làm Chủ tịch HĐQT mới, thay thế cho ông Cao Tấn Thành vừa từ nhiệm ngày 24/6.

Điều đáng nói là sự thay đổi này diễn ra ngay sau khi ông Cao Tấn Thành vừa hoàn tất gom mua cổ phần để tăng tỷ lệ sở hữu từ 30,61% lên 82,41% vốn UPSC. Dù nắm quyền chi phối tuyệt đối, ông Thành vẫn rời ghế chủ tịch. Kịch bản tiếp theo cho thấy sự chuyển giao quyền lực “lòng vòng” khi tân Chủ tịch Chu Tuấn An dự kiến sẽ nhận chuyển nhượng toàn bộ 81,54% vốn mà ông Cao Tấn Thành đang sở hữu.

Đây không phải lần đầu tiên ông Cao Tấn Thành và ông Chu Tuấn An xuất hiện cùng nhau trong một thương vụ M&A. Trước đó, tại CTCP Chứng khoán Sen Vàng (GLS), ông Thành cũng đã gom cổ phần vào cuối năm 2023 – đầu năm 2024, sau đó bán toàn bộ hơn 60% vốn cho nhóm cổ đông liên quan đến Tập đoàn Xuân Thiện vào tháng 4/2024. Trong giai đoạn ông Thành làm Chủ tịch tại GLS, ông Chu Tuấn An giữ vị trí Tổng giám đốc.

Dòng Vốn Mới, Tham Vọng Mới

Xu hướng các tập đoàn lớn tìm mua công ty chứng khoán nhỏ để hoàn thiện hệ sinh thái không còn mới và vẫn đang tiếp diễn. Sau khi có được nguồn lực tài chính dồi dào từ chủ mới, các công ty này thường đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng.

Chứng khoán Sen Vàng (GLS) là một minh chứng rõ nét. Sau khi về tay nhóm liên quan đến Tập đoàn Xuân Thiện, công ty đã lên kế hoạch:

• Đổi tên: Thành Công ty Chứng khoán Xuân Thiện (XTSC).
• Tăng vốn: Từ 135 tỷ đồng hiện tại lên 3.000 tỷ đồng, và xa hơn là mục tiêu 20.000 tỷ đồng.
• Mục tiêu: Phấn đấu gia nhập Top 3 thị trường.
• Mở rộng nghiệp vụ: Bổ sung các mảng kinh doanh như chứng khoán phái sinh, tự doanh, bảo lãnh phát hành.
• Kỳ vọng kinh doanh: Đặt mục tiêu doanh thu 179 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 70 tỷ đồng cho năm 2025, một bước nhảy vọt so với kết quả thua lỗ năm 2022 và lợi nhuận chưa đến 1 tỷ đồng mỗi năm trong giai đoạn 2023-2024.

Kết Luận: Làn Sóng M&A và Những Dấu Hỏi Bỏ Ngỏ

Làn sóng M&A đang cuộn chảy mạnh mẽ trong ngành chứng khoán, đặc biệt ở nhóm các công ty quy mô nhỏ. Việc thay đổi cơ cấu sở hữu, nhân sự cấp cao và vạch ra những kế hoạch tăng trưởng mới là bước đi cần thiết trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt. Tuy nhiên, không phải thương vụ nào cũng đảm bảo thành công.

Dù còn nhiều ẩn số, việc quyền lực đang âm thầm đổi chủ đặt ra câu hỏi lớn: Liệu đây có phải là sự khởi đầu cho một chu kỳ mới, nơi những cái tên mới có thể vươn lên vẽ lại bản đồ ngành, hay chỉ là những cuộc đổi tên, đổi chủ trong ngắn hạn mà không tạo ra giá trị bền vững?