Đổi mới công tác kiểm tra: Hướng tới ‘giám sát trên dữ liệu’
Trước khối lượng công việc khổng lồ, nhiều vấn đề mới và chưa có tiền lệ cần hoàn thành trong thời gian ngắn, công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đang đứng trước yêu cầu cấp bách phải đổi mới mạnh mẽ cả về tư duy và phương thức thực hiện. Đây được xem là đòi hỏi tất yếu trong giai đoạn cách mạng hiện nay.
Hoàn thành khối lượng công việc lớn, chưa có tiền lệ
Theo báo cáo từ Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Trung ương, trong 6 tháng đầu năm 2025, UBKT các cấp đã thực hiện toàn diện nhiệm vụ với khối lượng công việc rất lớn, đồng thời nâng cao chất lượng, hiệu lực và hiệu quả.
Một trong những điểm nhấn đáng chú ý là lần đầu tiên, UBKT Trung ương đã tham mưu cho Bộ Chính trị và Ban Bí thư thành lập 19 đoàn công tác để nắm tình hình, đôn đốc và kiểm tra một số chuyên đề trọng tâm. Hoạt động này đã bao phủ 100% với 69 tổ chức đảng trực thuộc Trung ương và hoàn thành trước ngày 31/3/2025. Kết quả của đợt kiểm tra này là việc Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành Kết luận số 148-KL/TW ngày 8/4/2025. UBKT Trung ương đang tiếp tục giám sát việc khắc phục các hạn chế đã được chỉ ra.
Công tác xây dựng thể chế cũng được đẩy mạnh với việc ban hành các quy chế, quy định, hướng dẫn phù hợp với mô hình tổ chức đảng mới sau khi tinh gọn bộ máy. Phạm vi kiểm tra, giám sát được mở rộng, bám sát hơn các nghị quyết, chỉ thị của Đảng.
Đặc biệt, công tác giám sát thường xuyên việc thực hiện các nghị quyết, kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư được triển khai ngay sau khi ban hành, nhất là các nghị quyết quan trọng của Trung ương.
Dấu ấn từ các đơn vị cơ sở
Ông Phạm Thái Hà, Vụ trưởng Vụ Địa bàn I, cho biết Vụ đã hoàn thành nhiều việc mới, khó và phức tạp. Điển hình là việc giám sát thường xuyên đối với ban thường vụ đảng ủy các bộ, ngành về sắp xếp tổ chức bộ máy và phân cấp, phân quyền. Để thực hiện nhiệm vụ này trong 30 ngày, Vụ đã thành lập 6 tổ công tác và một tổ tổng hợp, tập trung vào các lĩnh vực nhạy cảm như tài chính, xây dựng, đất đai, môi trường… Đây là lần đầu tiên UBKT Trung ương triển khai giám sát thường xuyên một vấn đề lớn theo phương thức này, giúp nhanh chóng phát hiện và đề xuất tháo gỡ vướng mắc.
Chuyển đổi số: Xu thế tất yếu hướng tới ‘kiểm tra trên dữ liệu’
Trong bối cảnh Đảng và Nhà nước đang triển khai nhiều chủ trương, quyết sách mang tính cách mạng, việc chuyển đổi số trong công tác kiểm tra, giám sát được xác định là xu thế tất yếu. Mục tiêu không chỉ là hiện đại hóa quy trình mà còn là từng bước thực hiện kiểm tra, giám sát trên dữ liệu, tiến tới phân tích dữ liệu để phát hiện sớm vi phạm.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, cần có hạ tầng công nghệ đảm bảo, nguồn nhân lực chất lượng và cơ chế phù hợp. Chuyển đổi số được xác định là nhiệm vụ chính trị trọng tâm tại các địa phương.
Kinh nghiệm từ Hải Phòng: Coi chuyển đổi số là nhiệm vụ bắt buộc
Lãnh đạo UBKT Thành ủy Hải Phòng chia sẻ, nhận thức của cấp ủy là yếu tố tiên quyết. Chuyển đổi số phải được xem là nội dung bắt buộc, là sự đổi mới toàn diện từ tư duy đến hành động. Với phương châm lấy dữ liệu làm trung tâm, cán bộ làm chủ thể, Hải Phòng đã hoàn thành cập nhật hồ sơ, tài liệu kiểm tra của 2 nhiệm kỳ trước và phần lớn nhiệm kỳ 2020-2025 lên các hệ thống. UBKT Thành ủy cũng đã giám sát việc triển khai chuyển đổi số tại 15 cấp ủy trực thuộc, đảm bảo việc số hóa và bàn giao hồ sơ diễn ra kịp thời, không thất lạc khi sáp nhập tổ chức bộ máy.
Triển khai đồng bộ trong toàn ngành
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, toàn ngành Kiểm tra đã đạt được những kết quả tích cực trong ứng dụng công nghệ thông tin. UBKT Trung ương đã nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, hướng tới mục tiêu “giám sát trên dữ liệu, kiểm tra trên dữ liệu”.
Các giải pháp cụ thể đã được triển khai:
– Ban hành quy trình: UBKT Trung ương đã ban hành 18 quy trình nghiệp vụ lõi làm cơ sở để tái cấu trúc và thực hiện công tác trên môi trường số.
– Triển khai phần mềm: UBKT các cấp đã đưa vào sử dụng 10 phần mềm ứng dụng, trong đó có 4 phần mềm do Văn phòng Trung ương Đảng chuyển giao.
– Thay đổi phương thức làm việc: Cán bộ đã chuyển biến từ làm việc thủ công sang nền tảng số, hướng tới mô hình “kiểm tra không giấy”, giúp tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả.
– Đào tạo nhân lực: UBKT Trung ương yêu cầu các cấp tăng cường đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng số cho cán bộ, đồng thời tổ chức các buổi tập huấn chuyên đề về chuyển đổi số.
Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao, việc tiếp tục đầu tư cho hạ tầng công nghệ, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và chuẩn hóa quy trình trên môi trường số, song song với bảo đảm an ninh thông tin, là những yếu tố then chốt để chuyển đổi số toàn diện trong ngành Kiểm tra Đảng.