Lộ diện thủy quái kỷ Jura: Hóa thạch 183 triệu năm còn nguyên mô mềm
Được khai quật từ năm 1978 nhưng phải mất gần nửa thế kỷ, một sinh vật biển cổ đại mới chính thức có tên: Plesionectes longicollum. Hóa thạch gần như nguyên vẹn đến kinh ngạc này là một loài thằn lằn cổ rắn (plesiosaur) chưa từng được biết đến, vừa được công bố trên tạp chí khoa học PeerJ.
Chân dung “thủy quái” thống trị đại dương cổ đại
Các nhà khoa học đã khắc họa lại hình ảnh của Plesionectes longicollum khi còn sống, cho thấy một sinh vật ấn tượng với bộ da hai màu trắng và nâu đỏ. Nó sở hữu chiếc cổ và đầu giống rắn, thân mình tựa khủng long và bốn chi tiến hóa thành mái chèo. Sinh vật này từng khuynh đảo đại dương khoảng 183 triệu năm trước, vào thời kỳ kỷ Jura.
Các số liệu chi tiết về kích thước của nó bao gồm:
– Tổng chiều dài: Khoảng 3,2 mét
– Chiều dài cổ: 1,25 mét
– Chiều dài đuôi: 81 cm
Một mẫu vật bị “lãng quên” và sự bảo quản phi thường
Hóa thạch này được tìm thấy tại một mỏ đá ở thị trấn Holzmaden, bang Baden-Württemberg (Đức) và đã nằm trong các bộ sưu tập suốt nhiều thập kỷ. Theo nhà cổ sinh vật học Sven Sachs từ Bảo tàng Naturkunde-Museum Bielefeld, các nghiên cứu trước đây chưa từng khám phá hết giải phẫu đặc biệt của nó.
Tuy nhiên, cuộc kiểm tra chi tiết gần đây của ông và các cộng sự đã phát hiện ra sự kết hợp bất thường của các cấu trúc xương, giúp phân biệt rõ ràng loài này với mọi loài thằn lằn cổ rắn đã biết.
Điều khiến mẫu vật này trở nên đặc biệt quý giá là tình trạng bảo quản gần như hoàn hảo. Bộ xương không chỉ đầy đủ mà còn không bị xáo trộn qua thời gian. Đáng kinh ngạc hơn, các nhà khoa học còn tìm thấy dấu vết của mô mềm – một điều cực kỳ hiếm thấy ở các hóa thạch cổ đại.
Cửa sổ nhìn về quá khứ Trái Đất
Plesionectes longicollum không chỉ là một loài mới mà còn là loài thằn lằn cổ rắn lâu đời nhất được phát hiện tại khu vực Holzmaden, nơi nổi tiếng với địa tầng đá phiến Posidonia. Các loài thằn lằn cổ rắn khác được tìm thấy tại đây đều có niên đại “trẻ” hơn.
Nhà cổ sinh vật học Daniel Madzia, đồng tác giả nghiên cứu từ Viện Hàn lâm Khoa học Ba Lan, nhấn mạnh rằng khám phá này cung cấp những dữ liệu quan trọng về sự tiến hóa của hệ sinh thái biển. Nó mở ra một góc nhìn về một giai đoạn lịch sử Trái Đất đầy biến động, bao gồm cả sự kiện thiếu oxy đại dương trên quy mô lớn đã ảnh hưởng sâu sắc đến mọi sinh vật biển.