Lộ diện thủy quái kỷ Jura: Hóa thạch nguyên vẹn đến khó tin
Một bộ xương hóa thạch gần như nguyên vẹn của một sinh vật biển cổ đại, được phát hiện từ năm 1978, cuối cùng đã được khoa học chính thức đặt tên sau gần nửa thế kỷ. Sinh vật này, được mệnh danh là “thủy quái 2 màu”, nay có tên khoa học là Plesionectes longicollum.
Theo nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học PeerJ, đây là một loài thằn lằn cổ rắn (plesiosaur) hoàn toàn mới, từng thống trị đại dương cách đây 183 triệu năm.
Chân dung thủy quái Plesionectes longicollum
Hóa thạch được khai quật tại một mỏ đá ở thị trấn Holzmaden, bang Baden-Württemberg, Đức, đã hé lộ một sinh vật có hình thù kỳ lạ:
– Hình dáng: Đầu và cổ giống rắn, thân mình như khủng long, và bốn chi tiến hóa thành mái chèo.
– Kích thước: Tổng chiều dài cơ thể khoảng 3,2 mét, trong đó phần cổ dài tới 1,25 mét và đuôi dài 81 cm.
– Thời đại: Sinh vật này sống vào kỷ Jura, khoảng 183 triệu năm trước.
Dựa trên các phân tích, các nhà khoa học đã khắc họa lại hình ảnh của Plesionectes longicollum khi còn sống với lớp da hai màu trắng và nâu đỏ.
Một khám phá bị lãng quên
Nhà cổ sinh vật học Sven Sachs từ Bảo tàng Naturkunde-Museum Bielefeld (Đức) cho biết, mẫu vật này đã nằm trong các bộ sưu tập suốt nhiều thập kỷ nhưng chưa từng được nghiên cứu đầy đủ về giải phẫu đặc biệt của nó.
Cuộc kiểm tra chi tiết do TS Sachs và các cộng sự thực hiện đã phát hiện ra một sự kết hợp bất thường của các cấu trúc xương. Đặc điểm này giúp phân biệt rõ ràng Plesionectes longicollum với tất cả các loài thằn lằn cổ rắn đã được biết đến trước đây. Đáng chú ý, đây cũng là loài thằn lằn cổ rắn lâu đời nhất từng được tìm thấy tại khu vực Holzmaden, nơi nổi tiếng với địa tầng đá phiến Posidonia đã phơi bày nhiều hóa thạch khác.
Giá trị khoa học từ sự bảo tồn kỳ lạ
Điểm đặc biệt nhất của mẫu vật này là mức độ bảo quản gần như hoàn hảo. Bộ xương không chỉ đầy đủ mà còn không bị xáo trộn qua hàng triệu năm. Thậm chí, các nhà khoa học còn tìm thấy dấu vết của mô mềm, một điều cực kỳ hiếm đối với hóa thạch.
Nhà cổ sinh vật học Daniel Madzia, đồng tác giả từ Viện Hàn lâm Khoa học Ba Lan, nhấn mạnh rằng khám phá này cung cấp những dữ liệu quan trọng về sự tiến hóa của hệ sinh thái biển. Nó giúp làm sáng tỏ một giai đoạn lịch sử Trái Đất đầy biến động, khi hành tinh trải qua những thay đổi môi trường lớn, bao gồm cả sự kiện thiếu oxy đại dương ảnh hưởng đến toàn bộ sinh vật biển.